Η Ευγενής Άμιλλα

Ας υποθέσουμε ότι δέκα αθλητές καλούνται να τρέξουν 400 μέτρα -με μία διαφορά: δεν υπάρχει κανένας κανόνας για το πώς θα διεξαχθεί ο αγώνας. Ο αφέτης δίνει το σήμα και... τι νομίζετε ότι θα γίνει; Θα τρέξουν κανονικά, ή μήπως θα αρχίσουν οι σπρωξιές, οι τρικλοποδιές και άλλα τέτοια χαριτωμένα;

Η ύπαρξη κανόνων και μηχανισμών ελέγχου της εφαρμογής τους είναι sine qua non για οιαδήποτε δραστηριότητα συμπεριλαμβάνει περισσότερους του ενός ανθρώπους. Τα ίδια ισχύουν για την πολιτική, τα ίδια για την εκπαίδευση, τα ίδια για τον αθλητισμό, τα ίδια ακριβώς και για την αγορά, ακόμα και την πλήρως απελευθερωμένη.

Όσοι δεν το πιστεύουν αυτό, ας ρίξουν μια ματιά σε χώρες σκληρού καπιταλισμού, όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία, ο Καναδάς, κλπ. Οι αγορές είναι απελευθερωμένες, όμως το Κράτος έχει δημιουργήσει μηχανισμούς οι οποίοι έχουν την ευθύνη να ελέγχουν ώστε να μην γίνονται διάφορά κολπάκια, τα οποία διαστρέφουν τη λειτουργία τους.

Οι μηχανισμοί αυτοί, παρότι έχουν προβλήματα, κενά και "παραθυράκια", λειτουργούν κανονικά και έχουν ως αποτέλεσμα οι αγορές να μην κάνουν ό,τι γουστάρουν, αλλά να λειτουργούν κατά το δυνατόν υπέρ του επιχειρείν και υπέρ του καταναλωτή. Μάλιστα, όταν διαπιστώνονται στρεβλώσεις, οι μηχανισμοί παρεμβαίνουν και τιμωρούν τους "άτακτους" παίκτες (βλ. Γερμανία και υπόθεση Siemens, ή τις διάφορες δικαστικές εμπλοκές της Microsoft για μονοπωλιακές τακτικές).

Από την άλλη, στην Ελλάδα, οι μαθητευόμενοι μάγοι της ΝΔ κατόρθωσαν το εξής καταπληκτικό: όχι μόνο απελευθέρωσαν τις αγορές χωρίς να δημιουργήσουν ελεγκτικούς μηχανισμούς για την ουσιαστική παρακολούθησή τους, αλλά ευνόησαν και τη δημιουργία συνθηκών, ώστε αν κάποιος επιδιώξει να ακολουθήσει κανόνες αυτοσυγκράτησης, η ίδια η αγορά να τον τιμωρεί!

Ειλικρινά, αδυνατώ να καταλάβω με ποια λογική γίνονται όλα αυτά. Η μόνη εξήγηση που μου έρχεται στο μυαλό είναι ότι, πολύ απλά, οι άνθρωποι είναι άσχετοι και επικίνδυνοι. Ότι, πολύ απλά, προχωρούν σε ασύντακτες και χωρίς μελέτη κινήσεις και, όπου μας βγάλει. Διότι, άλλο πράγμα ο υγιής ανταγωνισμός και άλλο το μπάχαλο που έχει δημιουργηθεί.

Και, βέβαια, τώρα πια είναι αδύνατο με μέτρα-ασπιρίνες να μπει μια τάξη. Άλλωστε, όταν ο καρχαρίας μυριστεί αίμα, δεν μπορείς να τον σταματήσεις με παρακάλια. Γι' αυτό και βρίσκω τόσο θλιβερή την εικόνα του Φώλια, του Βλάχου και όλων αυτών. Έσπειραν θύελλες και τώρα θερίζουν οργή...

Σενάρια συνομωσίας

Πριν από μερικές ημέρες συζητούσα με φίλο ιδιοκτήτη κολεγίου και του διατύπωσα την απορία μου, γιατί Καραμανλής και Στυλιανίδης έχουν φάει κόλλημα με το άρθρο 16 και τα αναθεματισμένα "μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά" (μη) πανεπιστήμια. Έσπευσα, βεβαίως, να συμπληρώσω ότι το όλο πράγμα μου φαίνεται αρκετά στημένο, προκειμένου να γίνει ένας ωραίος χαμός στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, να ξεφύγει η προσοχή του κόσμου από τον ΟΤΕ, την ακρίβεια και όλα τα λοιπά δεινά και να απαξιωθούν λίγο ακόμα τα δημόσια ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ώστε οι παπάρες περί "σοκ" να ακούγονται ως "λύσεις".

Ο φίλος, το κολέγιο του οποίου συνεργάζεται με πανεπιστήμιο από χώρα - μέλος της Ε.Ε. κούνησε το κεφάλι του. "ΟΚ, η λογική του προπετάσματος καπνού που λες έχει βάση", μου είπε, "όμως ξεχνάς κάτι πολύ βασικό. Χωρίς αναθεώρηση του άρθρου 16, η όποια νομοθετική πρωτοβουλία αναλάβει ο Στυλιανίδης για εμάς, αφήνει απ' έξω τους αμερικάνους, οι οποίοι και κολέγια έχουν στην Ελλάδα και θέλουν να τα αναγνωρίσουν". Μου υπενθύμισε, δε, τις διαδοχικές συναντήσεις του υπουργού Παιδείας, τόσο με τον πρέσβη των ΗΠΑ, όσο και με μέλη του Κογκρέσσου (αν θυμάμαι καλά).

Η εξήγησή του μπορεί να ακούγεται απλοϊκή, όμως οι προεκτάσεις της είναι πολλές. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη, λόγω κοινοτικού δικαίου να αναγνωρίσει τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων κολεγίων που συνεργάζονται με πανεπιστήμια της Ε.Ε., από τα οποία και λαμβάνουν τα πτυχία τους. Αυτό, φυσικά, δε λύνει το πρόβλημα της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα, καθώς η σχετική κοινοτική Οδηγία (36/2005) δεν συμπεριλαμβάνει τα αμερικανικά κολέγια. Αντιθέτως, για να μπορέσουν να λειτουργήσουν ως εκπαιδευτικά ιδρύματα, πρέπει να αναθεωρηθεί το άρθρο 16, κάτι που, βεβαίως, δεν έγινε. Ο άλλος τρόπος, μου επισήμανε ο φίλος, είναι λίγο πιο σύνθετος.

Ποιος είναι αυτός; Μα, φυσικά, η διασταλτική ερμηνεία του άρθρου 16 και η δημιουργία ιδρυμάτων ΝΠΔΔ από διάφορους φορείς (π.χ., το Δήμο Αθηναίων, λέω τώρα εγώ...), στους οποίους, έστω και διά της πλαγίας, θα μπορούν να συμμετέχουν και ιδιώτες. Αν, λοιπόν, αυτά τα ιδρύματα καλύπτουν τις προβλέψεις του Συντάγματος, τότε θα μπορούν να θεωρηθούν ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Βέβαια, δεν είναι εύκολο για τους αμερικάνους να δεχθούν μια τέτοια λύση, αλλά από το ολότελα... Αφήστε, δε, που "ανοίγει παράθυρα" και για άλλους φορείς, όπως η Εκκλησία της Ελλάδος, να κάνουν τα κουμάντα τους. Κι αν αυτό σας φαίνεται αλλούτερο, σκεφθείτε ότι ήδη η ΓΣΕΕ έχει προχωρήσει την "Ακαδημία Εργασίας", η οποία μπορεί κάλλιστα να μετεξελιχθεί στο πρώτο "συνδικαλιστικό πανεπιστήμιο".

Παράλληλα, υπάρχει κι άλλη μια ενδιαφέρουσα παράμετρος στην όλη συνάρτηση: η -ξεκάθαρη- απόφαση της κυβέρνησης να μην δώσει χρήματα στο εκπαιδευτικό σύστημα. Για να το πω διά του παραδείγματος, τα πανεπιστήμια καλούνται να συντάξουν τετραετείς προγραμματισμούς δράσεων (business plan), χωρίς να γνωρίζουν τι λεφτά θα πάρουν. Στην ουσία, οι προγραμματισμοί αυτοί θα παραδωθούν στο υπουργείο Παιδεία κι αυτό, σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, θα αποφασίσει τι από τα προτεινόμενα θα υλοποιηθεί. Δηλαδή, αν κάτι δε μας αρέσει ή φαντάζει δαπανηρό, θα κόβεται χωρίς πολλά - πολλά. Κι όποιος δε γουστάρει, ας πάει στα κολέγια ή ας φύγει έξω.

Θέλετε κι άλλο ένα παράδειγμα; Αν, τελικά, ψηφιστεί ο νόμος για τα μεταπτυχιακά, τότε η Πολιτεία θα χρηματοδοτεί μόνο ένα τέτοιο πρόγραμμα. Θέλει το πανεπιστήμιο να φτιάξει κι άλλο; No problem, ας βρει σπόνσορα. Όπως καταλαβαίνετε, το 5% του ΑΕΠ για την Παιδεία πηγαίνει ολοταχώς για τις ελληνικές καλένδες κι ακόμα πιο μακριά. Υπάρχει, λοιπόν, καλύτερος τρόπος να περάσουν όλα αυτά, από το να γίνει συνείδηση ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι μπάχαλα, ότι γι' αυτό φταίνε μόνο οι φοιτητές και οι "κακοί" πανεπιστημιακοί (που φταίνει, και πολύ μάλιστα, αλλά αλλού είναι η ρίζα του κακού), οπότε, τι καλύτερο από το να φτιάξουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια και νά'χουμε το κεφάλι μας ήσυχο...

Παράνοια; Ξέρετε, κατά μία απόψη, παρανοϊκός είναι αυτός που ξέρει τα γεγονότα...

Μόνο θλίψη...

(Κάποιοι από τους όρους που θα χρησιμοποιηθούν σε αυτό το post ίσως κριθούν αδίκιμοι. Λυπάμαι, αλλά σε αδόκιμες συμπεριφορές, δεν μπορώ παρά να απαντώ με αδόκιμους όρους).

Κατ' αρχήν, θα ήθελα να απευθύνω ένα μήνυμα προς τα καθάρματα που χτύπησαν χθες τον πρύτανη του ΑΠΘ, τον Κύριο Α. Μάνθο: μπράβο, ηλίθιοι. Συνεχίστε έτσι. Την επόμενη φορά, φροντίστε να βρείτε άλλον ένα καλό άνθρωπο και εξαιρετικό επιστήμονα και νηφάλια φωνή στο μπάχαλο που έχετε φροντίσει κι εσείς να δημιουργήσετε και χτυπήστε τον κι αυτόν. Πιο πολύ απ' όσο χτυπήσατε τον Κύριο Μάνθο. Μπράβο! Τα πάτε μια χαρά στην επίτευξη των στόχων σας...

Εν συνεχεία, θα ήθελα να πω δυο λογάκια προς τη συνδικαλιστική ηγεσία των πανεπιστημιακών: συγχαρητήρια, κυρίες και κύριοι. Για να πολεμήσετε "τέρατα", γίνατε κι εσείς έτσι. Πού στο διάβολο είναι η ανακοίνωσή σας που καταδικάζει την άνανδρη και τραμπούκικη επίθεση κατά της Συγκλήτου του ΑΠΘ και του Κυρίου Μάνθου; Μέλη σας δεν είναι κι αυτοί; Ή, μήπως, τους θεωρείτε πέμπτη φάλαγγα, οπότε καλώς παθαίνουν ό,τι παθαίνουν; Κύριοι, μαζευτείτε, και φροντίστε και να μαζέψετε και τους τραμπούκους που έχουν παρεισφρήσει στα πανεπιστήμια και, κάθε μέρα, τα σπρώχνουν όλο και πιο βαθιά στην άβυσσο.

Όσον αφορά στο ΠΑΣΟΚ, έχω να πω μόνο μια κουβέντα: κύριοι, για το θέμα της Παιδείας GET YOUR SHIT TOGETHER, ειδάλλως, κάντε στην άκρη. Η στάση "σήμερα έτσι, αύριο γιουβέτσι" σας εκθέτει και σας θέτει προ μεγάλων ευθυνών...

Για την Αριστερά, επίσης, μόνο μια κουβέντα: αν η κατάσταση στα πανεπιστήμια συνεχιστεί ως έχει σήμερα, τα -εν μέρει, τουλάχιστον- σωστά επιχειρήματά σας για την τακτική που ακολουθεί η κυβέρνηση στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης καταρρέουν μέσα σε εικόνες βίας και πλήρους απαξίωσης. Α, ναι, ούτε από εσάς είδα μια καταδίκη της επίθεσης που δέχθηκαν η Σύγκλητος και ο Πρύτανης του ΑΠΘ -και μη μου πει κανείς ότι έβγαλε το γραφείο τύπου μια ανακοίνωση: επωνύμως και ευθαρσώς καταδίκη δεν έχω δει ακόμα.

Τέλος, θα ήθελα να ενημερώσω τον κ. Στυλιανίδη ότι η Δημοκρατία δεν επιβάλλεται πουθενά. Ο μόνος άλλος πολιτικός που έχει μιλήσει για επιβολή της δημοκρατίας, είναι ο Dubya. Δεν νομίζω ότι η σύγκριση σας τιμά, έτσι δεν είναι; Όσο για τα σοκ που χρειάζεται η ελληνική ανώτατη εκπαίδευση, δεν αφήνετε να ασχοληθούν με αυτά κάποιοι που να κατέχουν το θέμα κι εσείς να συνεχίσετε να κάνετε δημόσιες σχέσεις;...

Υ.Γ.: δεν έχω, πλέον, καμία αμφιβολία ότι η κυβέρνηση υποθάλπει και προκαλεί την ένταση στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Στα μάτια μου, είναι πλέον εμφανές ότι η όλη ιστορία έχει στόχους και επιδιώξεις. Ποιους; Ε, δεν θα τα πω όλα τώρα...

Περί Θεού, Διαβόλου και άλλων τινών

Εξ από του ανέκαθεν, που λεν και στο χωριό του Καραμανλή, το black metal είχε μια τάση να στρέφεται κατά του Χριστιανισμού, είτε τασσόμενο υπέρ ενός -μάλλον ασαφούς- Σατανισμού, είτε στρεφόμενο σε μια εξιδανικευμένη παγανιστική λατρεία του παρελθόντος (βλέπε Νορβηγικό black metal και τις διαρκείς αναφορές του στους Βίκινγκς και στην "ιστορία" τους). Όλα αυτά δημιούργησαν μια αρκετά κακή εικόνα για τα συγκροτήματα που ασχολούνταν με το είδος. Εικόνα που χειροτέρεψε ακόμα περισσότερο, όταν μέλη γνωστών συγκροτημάτων βρέθηκαν αναμεμειγμένα σε πράξεις που ξεκινούσαν από το απλώς μακάβριο (π.χ. αυτοκτονίες) και κατέληγαν στο απεχθές (π.χ. δολοφονίες, άλλες πράξεις βίας κατά ανθρώπων, εμπρησμοί, προσέγγιση σε ναζιστικά πρότυπα και πάει λέγοντας...).

Όπως αντιλαμβάνεστε, όλα αυτά δεν έκαναν το black metal το πιο δημοφιλές μουσικό είδος, έτσι; Πολλώ δε μάλλον, όταν η μουσική ήταν μάλλον κλισέ (κιθάρες που ακούγονταν σαν ερεθισμένα αλυσοπρίονα, ντραμς που ενδιαφέρονταν μόνο για την ταχύτητα, χωρίς κανένα σεβασμό για ρυθμό ή, έστω, κράτημα των κομματιών, φωνητικά που κυμαίνονταν από στριγγλιές ως ουρλιαχτά, παραγωγή λες και το συγκρότημα ηχογραφεί μέσα σε χαρτόκουτο στην καρδιά ενός δάσους, κλπ). Προσθέστε, τώρα, και την καρουνίστικη εμφάνιση πολλών συγκροτημάτων, καθώς και την άνευ ουσίας και παρουσίας δήθεν βλάσφημη ιδεολογία και έχετε ένα είδος που, απλώς, δεν έχει μέλλον.

Ευτυχώς (ή δυστυχώς, όπως το πάρει κανείς...), κάπου εδώ έρχονται οι Γάλλοι, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα black metal σκηνή (φταίει ο καιρός; ο Chirac; το νερό;...). Στην "αιχμή του δόρατος" βρίσκεται το "συγκρότημα" Deathspell Omega (DsO), για το οποίο λίγα πράγματα είναι γνωστά: τα μέλη του εικάζεται ότι είναι κάποιοι "βετεράνοι" του χώρου, φωτογραφίες δεν υπάρχουν, συνεντεύξεις ελάχιστες και πάντα γραπτές, συναυλίες ούτε για δείγμα, γενικότερες πληροφορίες κυκλοφορούν μόνο στο επίπεδο των φημών και ενημέρωση για τις δραστηριότητές τους προκύπτει μόνο από το site της εταιρείας Norma Evagelicum Diavoli, η οποία και εκδίδει τους "δίσκους" τους.

Και βάζω το "δίσκους" σε εισαγωγικά, όχι διότι μουσικά δεν υπάρχει ενδιαφέρον -αντιθέτως, οι DsO έχουν κατορθώσει να δημιουργήσουν ένα απολύτως δικό τους ύφος, το οποίο αναμειγνύει την ταχύτητα / τραχύτητα / παράνοια του black metal με ambient-illbient περάσματα, εκκλησιαστικούς ύμνους, μελωδίες, κακοφωνία, κάνοντας πολύ κόσμο να μιλήσει για avant-garde προσέγγιση στο είδος. Αλλά, διότι οι τελευταίοι τους τρεις δίσκοι (οι οποίοι αποτελούν μια τριλογία) μπορούν να ειδωθούν ως μια κατάθεση ιδεολογίας πολύ μακριά από τη συνηθισμένη προσέγγιση του black metal: αντλώντας ιδέες από θεολογικά κείμενα (από το Θωμά τον Ακινάτη και την Αγία Γραφή, ως τους εκκλησιαστικούς ύμνους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας), από φιλοσόφους, λογοτέχνες και διανοητές, όπως ο Μαρκήσιος de Sade, ο Charles Beaudelaire, ο Theodor Adorno και ο George Bataille, και από τη δική τους θεωρία περί Πίστης και Πτώσης, οι DsO αναπτύσσουν σε τρεις δίσκους ("Si Monumentum requires, Circumspice", "Kénôse" και "Fas-Ite Maledicti In Ignem Aeternum") μια ολόκληρη φιλοσοφία γύρω από το Θείο, το Διαβολικό και τη σχέση του ανθρώπου με τους δύο αυτούς πόλους.

Έτσι, πέραν της μουσικής, η οποία έχει τη δική της αυταξία (ή απουσία αυτής), οι DsO φέρνουν τον ακροατή σε μια ενδιαφέρουσα θέση: στην ανάγκη να μελετήσει τα κείμενα (δύσκολα τα λες στίχους) που αποτελούν το κάθε τραγούδι, προκειμένου να προσεγγίσει μια ενδιαφέρουσα και άκρως σοβαρή θεωρία γύρω από την πίστη. Αν οι DsO θεωρηθούν "σατανιστές", αυτό θα πρέπει να γίνει, όχι μέσω διακηρύξεων, αλλά μέσω ανάλυσης και μελέτης, αλλά και σύνθεσης του λόγου με την μουσική (μετά από πολλά ακούσματα και των τριών δίσκων, έχω καταλήξει ότι πρόκεινται για απολύτως μελετημένα δημιουργήματα, στα οποία έχει προσεχθεί και η τελευταία λεπτομέρεια, ακόμα και το artwork που τα συνοδεύει...). Κι αν όλα αυτά σας ακούγονται πολύ δήθεν, υπάρχει πάντα και το headbanging που η μουσική μπορεί να προσφέρει...

Αρρώστια...

Ειλικρινά, αναρωτιέμαι σε ποια ηθική και πολιτική άβυσσο θα φθάσει η Hillary Clinton στην απέλπιδα προσπάθειά της να "σκοτώσει" τον Barack Obama και να υποχρεώσει το κόμμα των Δημοκρατικών να της δώσει το χρίσμα της υποψήφια Προέδρου... για να πάει να χάσει από τον θλιβερό, πλέον, και διάτρητο McCain. Το τελευταίο κατόρθωμά της ήταν να αναφερθεί ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑ ΛΟΓΟ στη δολοφονία του Robert Kennedy, κατά τη διάρκειά της επιτυχημένης προεκλογικής του εκστρατείας για να είναι και αυτός υποψήφιος Πρόεδρος των Δημοκρατικών..., όπως και τώρα ο Obama!

Φαντάζομαι ότι ουδείς εξ ημών είναι αρκετά ηλίθιος, ώστε να μην καταλάβει τι εννοούσε η Hillary, ε; Βεβαίως, όταν ξεσηκώθηκε το σύμπαν εναντίον της, προσπάθησε να καλύψει τη μαλακία που είχε πει με τους γνωστούς άθλιους πολιτικαντισμούς (παρεξηγήθηκαν τα λόγια μου, παραμορφώθηκε το νόημά τους, κλπ, κλπ, ad nauseum). Φυσικά, από τον Obama, τον οποίο και ΣΤΟΧΟΠΟΙΗΣΕ, ούτε συγνώμη δε ζήτησε. Ειλικρινά, είναι η πρώτη φορά που ελπίζω ένας άνθρωπος να οδηγηθεί στον πλήρη εξευτελισμό, κι αυτός είναι η Hillary. Κυρίως, δε, διότι κάθε τι που κάνει αποτελεί άλλο ένα καρφί στην δημοκρατική λειτουργία των ΗΠΑ και, φυσικά και του υπόλοιπου κόσμου...

(η εικόνα είναι από το warrentoons.com)

Τι πα' να πει "ευαισθησία";

Το παραθέτω αυτολεξεί, γιατί είναι μνημειώδες:

"Από ευαισθησία, αν και η ενημέρωση που έχω από την Ε.Ε. είναι ότι ευτυχώς δεν υπάρχει ο παραμικρός κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από το επιμολυσμένο ηλιέλαιο, αποσύραμε ποσότητες ηλιελαίου επειδή είναι μη κανονικές και όχι επικίνδυνες. Και αυτό θέλω να το ξεκαθαρίσω. Απ' ότι λέει η Κομισιόν και απ΄ότι προκύπτει από τις αρμόδιες δικές μας υπηρεσίες, δεν υπάρχει ο παραμικρός κίνδυνος για κανέναν από τους συμπολίτες μας και αυτό θέλω να γίνει σαφές, διότι αξίζει να το ξέρουμε όλοι μας. Εκείνο όμως που κάναμε από ευαισθησία είναι ότι δώσαμε εντολή να αποσυρθεί όλο το ηλιέλαιο από την αγορά ασχέτως χώρας προελεύσεως ούτως ώστε να γίνουν οι έλεγχοι και εφόσον βρίσκεται καθαρό, χωρίς καμία επιμόλυνση, να περνάει στην αγορά
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, εσείς θα τρώγατε ηλιέλαιο;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν έχω κανένα πρόβλημα να φάω πολύ ηλιέλαιο".

Ποιος τα είπε αυτά; Ο γίγαντας Χ. Φώλιας, υπουργός Ανάπτυξης, μετά τη συνάντησή του με τον Γ. Παπανδρέου.

Και μετά έχουμε και απορίες για τα χάλια μας...

Μουσικάρες

Click on photo. Watch. Listen...

Tough guys don't dance...

Όταν ο κ. Βγενόπουλος κατέθεσε αγωγή κατά του προέδρου του ΣΥΝ Α. Τσίπρα, είπα να μην γράψω τίποτα. Πρώτον, διότι το θέμα πήρε πολύ μεγάλη έκταση στα ΜΜΕ και στα ιστολόγια. Και δεύτερον, γιατί θεωρούσα ότι ο κ. Βγενόπουλος δεν θα σταματούσε εκεί. Επειδή δεν είμαι ηλίθιος, αντιλαμβάνομαι ότι ο κ. Βγενόπουλος με την αγωγή κατά του Τσίπρα "κατέθετε" και μια πολιτική, την περαιτέρω εφαρμογή της οποίας και περίμενα.

Το ότι βγήκα σωστός και ο "κ. MIG" προχώρησε σε αγωγή και κατά του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπανδρέου δεν με ευχαριστεί. Θεωρώ ότι η κίνηση αυτή δείχνει μια στάση λίαν επικίνδυνη, όχι μόνο για την πολιτική ζωή της χώρας -η οποία είναι ούτως ή άλλως σε κακά χάλια-, αλλά γενικότερα για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται το doing business. Και θα εξηγήσω αμέσως τι εννοώ.

Ουδείς κατηγόρησε τον κ. Βγενόπουλο όταν αγόρασε τη Vivartia από τον κ. Δασκαλόπουλο. Μια ιδιωτική επιχείρηση εξαγόρασε μια άλλη. Μαγκιά τους, και του κ. Βγενόπουλου, που αγόρασε ένα δυναμικό όμιλο εταιρειών, και του κ. Δασκαλόπουλου, που θεώρησε ως καλή στιγμή να πουλήσει. Ουδέν πρόβλημα, ουδέν θέμα, αντιθέτως, τέτοιες κινήσεις μπορούν να γίνουν οξυγόνο για την αγορά.

Επίσης, ουδείς κατηγόρησε τον κ. Βγενόπουλο όταν απέκτησε το 20% του ΟΤΕ και απαίτησε να έχει λόγο στα τεκταινόμενα εντός του οργανισμού: οι μετοχές ήταν up for grabs, που λεν και στο χωριό του Αλογοσκούφη, ο Βγενόπουλος πλήρωσε για να τις αποκτήσει και ήταν απολύτως φυσιολογικό να επιθυμεί να έχει λόγο στην επένδυσή του. Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι το γεγονός ότι, όταν η κυβέρνηση του απαγόρευσε να ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά του ως μέτοχος του οργανισμού, αντί να πάει και να την καταγγείλει στη Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για παραβίαση βασικών αρχών του ευρωπαϊκού δικαίου, επί της ουσίας μετέτρεψε κι αυτός τις μετοχές του ΟΤΕ σε up for grabs...

Αυτό το πράγμα είναι για το οποίο τον κατηγορούν και ο Παπανδρέου και ο Τσίπρας: ότι, επί της ουσίας, ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για τον ΟΤΕ, παρά μόνο στηρίχθηκε πάνω στην αδυναμία της κυβέρνησης να προστατεύσει τα συμφέροντα του Κράτους και στους κακούς της σχεδιασμούς και αντιδράσεις, προκειμένου να βγάλει κέρδος για την επιχείρησή του (και μη μου πείτε ότι έτσι κάνουν οι επενδυτικές επιχειρήσεις, το ξέρω πολύ καλά...). Και, εκ του αποτελέσματος, φαίνεται ότι δεν έχουν και πολύ άδικο.

Επίσης, απορώ γιατί ο κ. Βγενόπουλος δεν μήνυσε και τον πρωθυπουργό ο οποίος είπε από το βήμα της Βουλής ότι η κυβέρνηση δεν ήθελε την επιχείρησή του ως στρατηγικό εταίρο στον ΟΤΕ. Αυτό δεν συνιστά πρόβλημα για τη MIG; Δεν είναι κακό για την εικόνα της επιχείρησης, να μη σε θέλει για "συνεταίρο" μια κυβέρνηση; Μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, ο κ. Βγενόπουλος έχει κατά την άποψή μου δύο επιλογές: ή να συνεχίσει τη "σκληρή γραμμή" και να κάνει αγωγή και στον Καραμανλή, ή να αποσύρει τις άλλες δύο αγωγές.

Οτιδήποτε άλλο θεωρώ ότι εν τέλει θα πλήξει την αξιοπιστία του ιδίου, δείχνοντάς τον σαν να κάνει τον "σκληρό" εκεί που "τον παίρνει" και να οπισθοχωρεί εκεί που "δεν τον παίρνει". Αναμένω, αν και μπορώ να φανταστώ τη συνέχεια...

Τώρα, πλάκα μας κάνεις, ή σοβαρολογείς;

Έχω μείνει ενεός με τον κ. Στυλιανίδη. Αυτό που έκανε στη Βουλή, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τη Συνταγματική Αναθεώρηση (εδώ, παρακαλώ, όλοι ασκεπείς και με σεβασμό για τη μακαρίτισσα... Α, ναι, και χειροκρότημα για τον κ. Σταύρου, που έδωσε στο ΠΑΣΟΚ την αφορμή για να την κάνει με ελαφρά πηδηματάκια από τη διαδικασία), πρέπει να αναγνωριστεί ως η μέγιστη μαγκιά. Μπράβο, υπουργέ, αποκαλύψατε στο πόπολο ότι ο Γ. Παπανδρέου είναι υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16 και της ίδρυσης Μη Κρατικών Μη Κερδοσκοπικών (Μη) Πανεπιστημίων και στην Ελλάδα. Μα, γιατί δεν τον ρωτούσατε και τον ίδιο; Είμαι βέβαιος ότι θα σας το επιβεβαίωνε...

Κατά τα λοιπά, με αυτές τις μεθόδους πάμε να κάνουμε εκπαιδευτική πολιτική ουσίας στον καταραμένο αυτό τόπο, που Μαή μήνα (ψιλο)βρέχει. Το χειρότερο, δε, είναι ότι το όλο τζέρτζελο έχει δημιουργήσει ακόμα και σε νοήμονες ανθρώπους την εντύπωση ότι, τέλος πάντως, η αναθεώρηση του 16 θα δώσει ουσιαστικές διεξόδους. Λυπάμαι, χάσατε! Πρώτον, διότι αν ήθελε κανείς να δώσει λύσεις πραγματικές, δεν χρειάζεται καμία συνταγματική αναθεώρηση για να το κάνει: το άρθρο 28 θα μπορούσε να δώσει επαρκή νομικά εφόδια για να δημιουργηθούν και ιδιωτικές δομές πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στη χώρα, χωρίς νταβαντούρι και χωρίς προβλήματα. Μάλιστα, θα μπορούσε ταυτόχρονα να δημιουργηθεί κι ένα δίκτυο ελέγχου και αξιολόγησης των δομών αυτών, χωρίς ουδείς να δύναται να το αμφισβητήσει ή να επιχειρήσει να εξαιρεθεί.

Δεύτερον, διότι καμία ουσιαστική παρέμβαση δεν γίνεται στη λειτουργία των πανεπιστημίων και ΤΕΙ της χώρας, ώστε να αποκτήσουν πραγματική δυναμική. Ο περίφημος "νόμος-πλαίσιο" της Μαριέττας, νομίζω ότι τό'χω ξαναπεί, δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα σύμφυρμα άσχετων μεταξύ τους γραφειοκρατικών διατάξεων που, απλώς, δυσκολεύουν ένα ήδη δυσλειτουργικό σύστημα. Ωστόσο, ουδείς τολμά να δώσει στα ιδρύματα το πλήρες αυτοδιοίκητο, συνδυασμένο, φυσικά, με αυστηρότατους κανόνες λογοδοσίας και αξιολόγησης. Γιατί; Δείτε μόνο πώς διεξάγονται οι εκλογές για πρυτάνεις και θα καταλάβετε: ανοιχτές κομματικές υποστηρίξεις, "ανίερες συμμαχίες" για να βγουν τα κουκιά, ρουσφέτια, κολλητιλήκια και πάει λέγοντας. Α, ναι, και θυμηθείτε πού πήγε το περίφημο "πλήρους και αποκλειστικής" του Αρσένη, για την απασχόληση των πανεπιστημιακών στα ιδρύματα: ένα μισερό "πλήρους" έμεινε κι αυτό, να μην πω πού τό'χουν γραμμένο.

Όσο για τους πανεπιστημιακούς, ε, βρήκαν στρωμένο κρεβάτι, να μην τακτοποιηθούν κι αυτοί και τα παιδιά τους και οι φίλοι τους και οι κολλητοί τους; Διότι, μη νομίζετε ότι τους καίγεται καρφάκι για την εκπαίδευση. Δημόσιοι Λειτουργοί είναι οι αθρώποι, οπότε μην τους ενοχλείτε με λεπτομέρειες, έχουν θέσεις κυβερνητικές να στελεχώσουν, έχουν ευρωπαϊκά προγράμματα να τρέξουν, έχουν δουλειές να κάνουν. Τι σκατά σπούδαζαν μια ζωή, να μην απολαύσουν κι αυτοί λιγάκι τους καρπούς των κόπων τους; (εδώ να ξεκαθαρίσω ότι υπάρχουν και πολλοί πανεπιστημιακοί που πραγματικά αγωνίζονται για αυτό που κάνουν. Που νοιάζονται, που δουλεύουν, που είναι Δάσκαλοι και Επιστήμονες. Αλλά, είπαμε, το πρησμένο δάχτυλο είναι αυτό που ξεχωρίζει...).

Πού θέλω να καταλήξω; Μα, απλώς, στο ότι το άρθρο 16 είναι μια απλή πρόφαση, για να μη γίνει πάλι τίποτα. Ο βάλτος να παραμείνει ως έχει και όλοι να είναι χαρούμενοι και βολεμένοι. Κι αν κάποιος νομίζει ότι με την καθολική συμμετοχή των φοιτητών στις εκλογές των διοικητικών οργάνων των πανεπιστημίων θα φύγει ο κομματισμός από τα ιδρύματα, ας αλλάξουν πλευρό διότι το ροχαλητό τους μας ενοχλεί...

Λάδια άλλαξες;...

Αυτό που με τρελλαίνει με την υπόθεση του επιμολυσμένου με ορυκτέλαιο ηλιελαίου, δεν είναι τόσο ότι αυτό το προϊόν μπήκε στην αγορά χωρίς επί της ουσίας να ελεγχθεί. Ούτε καν ότι όταν διαπιστώθηκε η επιμόλυνση, οι αρμόδιοι φορείς και οι εταιρείες που το είχαν προμηθευτεί δεν έδρασαν με τη δέουσα ταχύτητα, προκειμένου να το αποσύρουν όσο το δυνατόν ταχύτερα. Όχι, αυτό που με τρελλαίνει είναι ότι και σε αυτή την περίπτωση της χονδροειδέστατης αμέλειας (gross negligence, είναι νομικός ο όρος και αν δεν κάνω λάθος συνιστά κακούργηματική πράξη...) απ' όλους όσοι είχαν την ευθύνη να το ελέγξουν και δεν το έκαναν, τώρα απλώς μασάν τα λόγια τους και προσπαθούν να μεταθέσουν την ευθύνη σε άλλους. Ποιούς; Δεν έχει σημασία. Απλώς, άλλους!

Το αρμόδιο υπουργείο Εμπορείου ψελλίζει διάφορα άλλα΄ντ΄άλλα-κουτρουβάλα, ο ΕΦΕΤ το παίζει κινέζος και οι μεγάλες εταιρείες, ως τυπικοί μπακάληδες του '40, φιλάν σταυρό ότι δεν το πήραν, ότι το πήραν αλλά δεν το χρησιμοποίησαν, ότι το χρησιμοποίησαν αλλά τα προϊόντα δεν έφθασαν στους καταναλωτές και όλο και κάποιο προϊόν αποσύρουν στα μουλωχτά, μην και καρφωθούμε, έτσι; Όσο για τους μικρούς επιχειρηματίες που έχουν προμηθευτεί από το πράγμα, σιγά τώρα μην μπουν στη διαδικασία να το αποσύρουν, άλλωστε, ακόμα δεν έπαθε κανένας τίποτα, έτσι δεν είναι; Και, κυρίως, ουδείς πταίει! Το ηλιέλαιο αυτό εισήχθη στην Ελλάδα, υποτίθεται ότι ελέγχθηκε, πουλήθηκε, μεταπουλήθηκε, διοχετεύτηκε στην αγορά και κανείς δεν ξέρει τίποτα για το φόνο.

Όσο για τους καταναλωτές και το κίνημά τους, πέραν από τυπικές καταγγελίες και άλλες μπούρδες, τίποτα: ούτε μία ανακοίνωση προς τους πολίτες τύπου μην αγοράζεται ΚΑΘΟΛΟΥ ηλιέλαιο, μην αγοράζετε κανένα προϊόν που παράγεται με ηλιέλαιο, μην αγοράζετε κανένα προϊόν που μαγειρεύεται με ηλιέλαιο, για όσο χρειαστεί. Τουλάχιστον, ας μας ενημερώσουν σε πόσο χρόνο πρέπει να πάμε στο συνεργείο για σέρβις και αλλαγή λαδιών...

Η Εμμονή του Χρόνου

Ο Χρόνος δεν είναι μια σταθερά. Άλλοτε συστέλλεται (όταν βιαζόμαστε και δεν προλαβαίνουμε με τίποτα) κι άλλοτε διαστέλλεται (μια ονειρική ερωτική επαφή, ένα βαρετό δείπνο) και πάντα κινείται με τους δικούς του ρυθμούς. Ελάχιστοι άνθρωποι έχουν κατορθώσει να δαμάσουν το χρόνο. Ελάχιστοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται το χρόνο ως εξέλιξη, ροή, κάτι που μπορεί να προσαρμόζεται στις δικές τους ανάγκες.

Ο Dylan Carlson έχει το χρόνο. Πριν από 15-16 χρόνια, με το ιστορικό "Earth 2: special low frequency version" τον μετέτρεψε σε μελάσσα: πηχτός, ομογενοποιημένος, μια πρωταρχική λάσπη που σκέπαζε τα αυτιά των ακροατών του με μια απόλυτη ακινησία που έμοιαζε με κίνηση. Τα riffs στο δίσκο αυτό μετατρέπονταν σε τερατοωδίες του χωροχρόνου, σε μαύρες τρύπες που απορροφούσαν ό,τι έκανε το λάθος να τις πλησιάζει.

Τα χρόνια πέρασαν, ο φίλος του ο Kurt Cobain αυτοκτόνησε, ο ίδιος απέτυχε (όταν αγγίζεις το τέλειο, πώς να το ξεπεράσεις;), μάτωσε, κρύφτηκε και έγλειψε τις πληγές του, έμαθε και εδώ και μερικά χρόνια έχει επιστρέψει ξανά υπό το μυστικό όνομα Earth. Αυτή τη φορά, όχι για να παραμορφώσει το χρόνο, αλλά για να τον χωρέσει μέσα σε πεπερασμένα σχήματα. Σε συνθέσεις που τον αποδέχονται, τον μετρούν, τον σέβονται.

Η Ύβρις του "Earth 2" τελείωσε. Τώρα πια, οι Earth είναι συγκρότημα, κι όχι ο Carlson και κάποιος που "παίζει" μπάσο. Έχουν ντραμς, έχουν πιάνα, έχουν κοντραμπάσο. Οι κιθάρες ταξιδεύουν στην Αμερική, στην παράδοση του blues, του gospel (δεν κάνω πλάκα, ο ίδιος ο Carlson μιλά για gospel...), του Morricone, ξεχνούν τους Black-Sabbath-με-βαρβιτουρικά. Η παρουσία της κιθάρας είναι ζεστή, ανθρώπινη, εντός χρόνου.

Ο τελευταίος δίσκος τους, το "The bees made honey in the lion's skull" είναι ένα μάθημα ταπεινώτητας και εξύψωσης -όχι με τη χριστιανική, αλλά με την παγανιστική έννοια. Είναι ο ήχος του "Paris, Texas" του Ry Cooder, παιγμένος από ένα heavy συγκρότημα. Είναι ο ήχος της ερήμου το βράδυ. Ο ήχος της καρδιάς, όταν χαλαρώνουμε και ξεχνάμε την πίεση του χθες και την αγωνία του αύριο.

Είναι ο ήχος του χρόνου: όχι που χάνεται, αλλά που κερδίζεται με μικρά, αλλά τόσο σημαντικά πράγματα. Του χρόνου που δεν είναι πανδαμάτωρ, αλλά φίλος και δάσκαλος. Είναι ο ήχος του χρόνου μας... A, ναι, και όπως λένε, είναι και heavy as fuck! Όπως, άλλωστε, και ο χρόνος.

Το απέραντο θράσος του Κ.Μητσοτάκη

Τελικά, ο επίτιμος είχε δίκιο: η Ελλάδα είναι μια χώρα, όπου όλα, ακόμα και η Ιστορία, έχουν πεπερασμένη διάρκεια. Και το απέδειξε περίτρανα -για άλλη μια φορά...- ο ίδιος, διοργανώνοντας μέσω του Ιδρύματός του, "επιστημονικό συμπόσιο" με θέμα "Από τον Ανένδοτο στη Δικτατορία (1961-1967)". Εν ολιγοίς, στο σπίτι του κρεμασμένου, όχι μόνο μιλάμε για σχοινί, αλλά και για σαπούνι.

Αν θέλετε μια ιδέα για το τι είπε ο Μητσοτάκαρος για μια από τις πλέον σκοτεινές και βρώμικες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας -κατάληξη της οποίας ήταν η χούντα και ο "γύψος"- μπορείτε να πάρετε μια ιδέα εδώ κι εδώ. Δεν νομίζω ότι τα όσα θα διαβάσετε θα σας εκπλήξουν: ο Μητσοτάκης ανέκαθεν είχε την τάση να παραμορφώνει τα γεγονότα, προκειμένου να τον βολεύουν.

Αυτό που μου κάνει εμένα την χειρότερη (τη χείριστη) εντύπωση είναι ότι, θεωρητικά "σοβαροί" πολιτικοί δέχθηκαν να νομιμοποιήσουν αυτή τη φάρσα: ο Βενιζέλος, ο Κωνσταντόπουλος, ο Γλέζος, άνθρωποι που γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει Μητσοτάκης, παραβρέθηκαν και προσπάθησαν, αλήθεια τι; Να αμβλύνουν τις εντυπώσεις των όσων θα έλεγε ο επίτιμος; Να αντικρούσουν τα όποια κουλά του; Να υπερασπιστούν το αυτονόητο;

Λυπάμαι, αλλά όποια κι αν ήταν η δικαιολογία που προέβαλλαν στον εαυτό τους, στα μάτια μου τουλάχιστον, έχασαν. Ο Μητσοτάκης έκανε το παιχνίδι του, είπε τα όσα ήθελε να πει -κυρίως εν τη απουσία αντιλόγου από ανθρώπους που έζησαν το δράμα των Ιουλιανών και της αποστασίας- και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς χειρότερα.

Υ.Γ.: εδώ μπορείτε να δείτε έναν αντίλογο, έστω και τυπωμένο...

Να δεις που κάποτε θα μας πούνε και...

Το post του Ανέστη μοιάζει εξαιρετικά απαισιόδοξο, ωστόσο κατά την άποψή μου είναι εύστοχο και -ίσως- πιο αισιόδοξο απ' όσο φαίνεται αρχικά.

Δεν είμαι σίγουρος (εκείνη την ώρα δούλευα και ήμουν εξαιρετικά ζαλισμένος και ήθελα να τελειώσω, οπότε άκουγα με μισό αυτί...), ωστόσο έχω τη σαφή αίσθηση ότι στο δελτίο της "κρατικής" ΝΕΤ (χθες στις 9 μ.μ.) υπήρξε "ρεπορτάζ" γύρω από τις δυνατότητες που έχουν οι εργαζόμενοι, τώρα που άλλαξαν τα πράγματα με το ασφαλιστικό, ώστε όταν φθάσουν στο τέλος του παραγωγικού τους βίου να πάρουν επιπλεόν σύνταξη (προφανώς, παραπάνω από τα ψιχία που θα τους δώσουν τα ενοποιημένα και λεηλατημένα ταμεία).

Στο πλαίσιο του "ρεπορτάζ", παρουσιάστηκε η δυνατότητα ιδιωτικής ασφάλισης, επενδύσεων σε μετοχές-ομόλογα (δεν νομίζω να ξεκαθαρίστηκε αν προτείνονται τα δομημένα ή τα αδόμητα...) και άλλα τέτοια ωραία. Μπράβο στην ΝΕΤ, που ενδιαφέρεται για το μέλλον μας και μας πληροφορεί για το τι μπορούμε να κάνουμε για να διασφαλίσουμε το μέλλον μας και μπράβο της που μας μαθαίνει κάμποσους τρόπους ακόμα να ενισχύσουμε την ιδιωτική πρωτοβουλία στην Ελλάδα. Δεν ξέρω, μόνο, αν το "ρεπορτάζ" εντάσσεται στις ΣΔΙΤ.

Όλα εξαίσια και καλώς καμωμένα. "Να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μαλάκες"...

Φίλοι, φίλοι, καρυοφίλι...

Πρίν από κά'να δύο μέρες, σε παρέα, μεταξύ μπύρας και ουισκιού (sic), η κουβέντα ήρθε και στη νέα επίσκεψη του Καραμανλή στη Μόσχα και τις συναντήσεις του με Πούτιν και Μεντβέντεφ (ο πρόεδρος τό'χει κάνει το Αθήνα-Μόσχα, Μαξίμου-Ραφήνα...).Το γενικό consensus ήταν ότι "καλά κάνει ο Καραμανλής και τά'χει τακιμιάσει με τους Ρώσους, έτσι, να την μπούμε και λίγο των αμερικάνων, άσε που βοηθάν και την οικονομία μας αυτά τα κόλπα με τον Πούτιν, που είναι γατόνι" (σας μεταφέρω το κεντρικό νόημα της συζήτησης: ακούστηκαν πολύ πιο προσεγμένες αναλύσεις, καθώς και πιο μεγάλα καφριλίκια).

Για να είμαι ειλικρινής, δεν πολυμίλησα: δεν είμαι καθόλου βέβαιος αν ο "έρως" Μόσχας και Αθήνας είναι αληθινός, ούτε και για το πόσο συμφέρουσες είναι όλες αυτές οι οικονομικές και άλλες συμφωνίες για την Ελλάδα. Δεν πάσχω από αντιαμερικανισμό, ούτε, όμως, και βλέπω εχθρικά τη Ρωσία. Απλώς, έχω την αίσθηση ότι τα περισσότερα από αυτά που βλέπουμε είναι θέατρο και ότι Καραμανλής και Πούτιν "εκμεταλλεύονται" ο ένας τον άλλο, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.

Παράλληλα, με προβληματίζει αυτή η μεγάλη δημοσιότητα που δίδεται στις "καλές σχέσεις" Ελλάδας και Ρωσίας και, κυρίως, στο ρόλο που έπαιξε για την "εμπέδωσή" τους ο Καραμανλής και η κυβέρνησή του. Θέλω να πω, θυμάται κανείς πώς ήταν η Ρωσία επί εποχής Γιέλτσιν; Με ποιον να συνεννοηθεί κανείς τότε και τι άκρη να βγάλει. Τώρα, με τον Πούτιν πανίσχυρο (μερικοί θιασώτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών θεωρούν πολύ πανίσχυρο...) και με μια στρωμένη κυβέρνηση, τι πρόβλημα νά'χει ο Κωστάκης;

Επίσης, μια σχέση η οποία στηρίζεται στη λογική "ένας πουλάει (Πούτιν) κι ένας αγοράζει (Καραμανλής)", ε, δεν μπορώ να πω ότι με γεμίζει και με ασφάλεια. Δηλαδή, αν πούμε "όχι" σε κάποια πρόταση των Ρώσων, τι θα γίνει; Όλα μέλι-γάλα, ή μήπως υπάρξουν και συνέπειες; (δεν ξέρω, ρωτάω). Εν κατακλείδι, θα ήθελα, να θέλετε κι εσείς, να το συζητήσουμε λίγο το πράγμα. Εγώ, τουλάχιστον, είμαι "ψιλοκρύος", χωρίς να θεωρώ ότι η προηγούμενη πολιτική (του Σημίτη) προς τη Ρωσία ήταν και η καλύτερη...