26 Φεβρουαρίου 2011

Το ελληνικό IRS και άλλες ωραίες ιστορίες

(Η αρχική μορφή αυτού του post ήταν ως σχόλιο σε αυτό το κείμενο του Ανέστη. Ωστόσο, όταν πήρα χαμπάρι ότι πήγαινε για σεντόνι, για να μη καταχραστώ τη φιλοξενία του, αποφάσισα να το ανεβάσω εδώ. Αυτά και, όποιος θέλει συνεχίζει να διαβάζει)

Στα μαθηματικά μια απλή αρχή λέει ότι όσο περισσότερους παράγοντες προσθέτεις σε μια συνάρτηση, τόσο πιο δύσκολο είναι να προβλεφθούν τα αποτελέσματά της. Για παράδειγμα, αν έχεις τη συνάρτηση f(x)=2x, ξέρεις ότι σου δίνει μια ευθεία. Αν, όμως, έχεις τη συνάρτηση f(x,y)= (x-y)²*√(x/⅝y), τότε τα πράγματα γίνονται λίγο πιο σύνθετα, έτσι δεν είναι;

Στο κείμενο του Νίκου Γεωργιάδη στην Athens Voice, που παραπέμπει ο Ανέστης, αφήνεται να εννοηθεί ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου, με τη συνδρομή του εισαγγελέα κ. Φλωρίδη, είχε καταλήξει σε μια απλή μέθοδο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και, γενικώς, του οικονομικού εγκλήματος στην Ελλάδα. Και ότι το παλαιοΠΑΣΟΚ εμπόδισε την υλοποίησή της, με την ανοχή -αν όχι την αδυναμία παρέμβασης- του πρωθυπουργού.

Προσωπικά, τα έως τώρα έργα και ημέρες του κ. Παπακωνσταντίνου με κάνουν να αμφιβάλλω πολύ για το αν τελικά ο υπουργός Οικονομικών είχε καταλήξει στη δημιουργία του ελληνικού IRS και ότι παρεμποδίστηκε να το υλοποιήσει από δυνάμεις που θέλουν την Ελλάδα να παραμείνει ως έχει.

Αντιθέτως, είμαι πλέον πολύ καχύποπτος σχετικά με τις προθέσεις ή/και ικανότητες του εν λόγω μέλους της κυβέρνησης -και τι μέλους! Πρώτος τῃ τάξῃ υπουργός- να δώσει ουσιαστικές λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η οικονομία και η κοινωνία. Τα παραδείγματα που πολλαπλασιάζουν αυτή μου την καχυποψία είναι πολλά περισσότερα απ' όσο ίσως θα ήθελα κι εγώ ο ίδιος.

Από τον Οκτώβριο του 2009 ως σήμερα, τα μόνα μέτρα που ο κ. Παπακωνσταντίνου έλαβε σε χρόνο θt ήταν η οριζόντια μείωση μισθών και -κυρίως- συντάξεων και οι αυξήσεις των έμμεσων φόρων. Για όλα τα υπόλοιπα, ο υπουργός Οικονομικών έδειξε αξιοσημείωτη διάθεση για διαβούλευση και επανέλεγχο.

Έτσι, πολλές κρίσιμες ΔΟΥ παρέμειναν ακέφαλες για πολύ καιρό, τα διαβόητα μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής κοντεύουν να γίνουν μύθος, οι πρωτοβουλίες για ανάπτυξη παραμένουν στο επίπεδο των ιδεών και η μείωση του ελλείμματος έχει επιτευχθεί αποκλειστικά και μόνο λόγω τσεκουριού στις δαπάνες του Κράτους, όποιες κι αν είναι αυτές.

Παράλληλα, ο κ. Παπακωνσταντίνου έδειχνε να τα πηγαίνει πολύ καλά με τους τροϊκανούς, γεγονός που, φυσικά, συνετέλεσε στα όσα είδαμε να γίνονται κατά την τελευταία τους συνέντευξη (σημειώνω, δε, ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου, ο εκ θέσεως θιγόμενος απ' όσα είπαν οι τροϊκανοί στη συνέντευξή τους για τα 50 δισ. ευρώ, αντέδρασε ακόμα πιο αργά απ' ό,τι η υπόλοιπη κυβέρνηση και μάλλον χλιαρά).

Και τώρα, στο πλαίσιο της συζήτησης για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, ζήτησε τη δημιουργία θέσεως Οικονομικού Εισαγγελέα και τη σύσταση Οικονομικής Αστυνομίας, για να κάνει, όπως γράφει ο κ. Γεωργιάδης, "τη δουλειά του". Πάλι καλά, λέω εγώ, που δεν ζήτησε και ειδικές δυνάμεις του στρατού να τον συνδράμουν στο έργο του.

Διότι, αν ο κ. Παπακωνσταντίνου ήθελε να "follow the money" για να βρει τους φοροφυγάδες, έχει μια χαρά μηχανισμό να το κάνει: το ΣΔΟΕ υποτίθεται ότι υπάρχει για αυτόν ακριβώς το λόγο. Δεν του φθάνει; Ας ζήταγε την αναβάθμισή του σε προσωπικό και δυνατότητες. Θα μπορούσε κανείς να του το αρνηθεί;

Όμως, όχι. Ο κ. Παπακωνσταντίνου ήθελε κι άλλους παράγοντες στη συνάρτηση f(καταπολέμηση της φοροδιαφυγής). Μεγαλύτερη εντροπία. Να το πω; Θα το πω: περισσότερες εξουσίες για τον εαυτό του. Γιατί; Έλα μου, ντε...

Αλήθεια, διερωτώμαι, τι έγιναν οι αποκαλύψεις του ΣΔΟΕ για τους "γιατρούς του Κολωνακίου"; Για τους μεγαλοφοροφυγάδες; Για τους νταραβεριτζήδες με τις πολλές off-shore; Έγινε τίποτα; Προχώρησαν οι κατασχέσεις; Ζητήθηκε η συνδρομή άλλων χωρών για τις εξωχώριες εταιρείες με τα ακίνητα και τα μετρητά; Γίνονται δίκες;

Οι εφορίες δουλεύουν; Εισπράττουν; Έχουν στοχοθεσία και τα μέσα επίτευξής της; Γίνονται διασταυρώσεις; Ελέγχονται εισοδήματα και γίνεται σύγκρισή τους με τα επίπεδα διαβίωσης των ελεγχομένων; Οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν δει διάφορες σκανδαλώδεις φοροαπαλλαγές να καταργούνται;

Γιατί το υπουργείο Οικονομικών υποχώρησε στις πιέσεις των εξ επαρχίας ορμώμενων δικηγόρων και άλλαξε το νόμο για τις εταιρείες μεταξύ μελών διαφορετικών δικηγορικών συλλόγων; Αν είσαι μάγκας, πας και λες στον Παπανδρέου "Αυτός είναι ο νόμος, κι αν υποκύψεις και τον αλλάξεις, εγώ παραιτούμαι". Παραιτήθηκε κανείς και δεν το πήρα χαμπάρι;

Και, εν τέλει, πόσο χρόνο χρειάζεται μια κυβέρνηση και ένα υπουργείο Οικονομικών για να φτιάξει ένα νέο "δίκαιο και σοβαρό" φορολογικό νομοσχέδιο; Διότι, από την προεκλογική περίοδο το ακούμε και ακόμα και σήμερα δεν το έχουμε δει. Τι παίζει παιδιά; Χάσαμε το δρόμο ή ψάχνουμε να βρούμε ακόμα πώς θα διαγράψουμε 24 δισ. ευρώ χρωστούμενα;

Sorry, λοιπόν, αλλά το παραμύθι εγώ δεν το χάφτω. Σημειώνω ότι δεν έχω σε καμία εκτίμηση ούτε τον Παπουτσή, ούτε τον Καστανίδη, ούτε κανένα. Όμως, το βρίσκω τουλάχιστον αφελές να υποστηρίζει κανείς ότι ο Παπακωνσταντίνου είχε βρει τη λύση και ότι όλοι αυτοί αντιτάχθηκαν στη μαγική λύση του, επειδή θέλουν να τον σαμποτάρουν.

Φίλη μου εφοριακός, χωρίς μεγάλη πείρα -η γυναίκα δουλεύει έξι-εφτά χρόνια- μου είχε πει κάποτε ότι, αν ένας υπάλληλος ΔΟΥ αφηνόταν στην ησυχία του να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους και διασταυρώσεις, ήταν δυνατόν σε εύλογο χρονικό διάστημα στην εφορία αυτή η φοροδιαφυγή να μειωνόταν κατά 50%.

Βλέπετε, το "follow the money" δεν είναι πυρηνική σύντηξη. Απλά, χρειάζεται χρόνο και -πάνω απ' όλα- διάθεση να το κάνεις. Μετά, όλα είναι πολύ πιο εύκολα. Το ζήτημα είναι να υπάρχει η διάθεση. Εσείς, τη βλέπετε, ιδίως, δε, στο υψηλά κλιμάκια του υπουργείου Οικονομικών; Εγώ, πάλι, όχι.

Και κάτι άλλο. Αν ο Παπανδρέου δεν παρενέβη, αλλά περιορίστηκε στο να κοιτά τα κορδόνια του, εγώ το μεταφράζω ως σιωπηλή προειδοποίηση προς τον κ. Παπακωνσταντίνου. Ότι, ίσως, η κλεψύδρα πλέον μετρά ανάποδα γι' αυτόν. Διότι, τα λόγια του κ. Παπακωνσταντίνου έως τώρα λίγη σχέση έχουν με τα έργα του. Μπορεί να κάνω και λάθος. Νομίζω, όμως, ότι ο χρόνος θα δείξει και ότι δεν θα αργήσει και πολύ.

14 Φεβρουαρίου 2011

Ρε, λες;... Α, μπα... Ή, μήπως...;

Δεν θα σας κουράσω με το να επαναλάβω τι συνέβη σε αυτή τη χώρα, όπου ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα, από την Παρασκευή το απόγευμα -οπότε και τελείωσε η συνέντευξη των τροϊκανών (θέμουσχωραμε...)- ως και σήμερα. Όποιος δεν είναι χαμένος στην έρημο της Αυστραλίας, ή σε κάποιο αντίστοιχα απομονωμένο σημείο του πλανήτη, δεν μπορεί, θα αισθάνθηκε τα κύματα ιερής οργής που προκάλεσε το θράσος και το ιταμό ύφος των κ.κ. Τόμσεν, Ντερούζ και Μαζούχ, που, στην τελική, ποιοι είναι αυτοί οι τύποι και μας διατάζουν; Σωστά; Ωραία, πάμε παρακάτω.

Παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα και αδιαφορώντας για τις κραυγές, θεωρώ ότι δύο πράγματα μπορεί να συνέβησαν και να λειτούργησαν ως θρυαλλίδα για να ξεσπάσει αυτός ο -εν πολλοίς αδικαιολόγητος- χαμός. Είτε η κυβέρνηση είχε συμφωνήσει με την τρόικα (θέμουσχωραμε...) για ένα ευρύ πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων/πωλήσεων και απλώς σπάστηκε που οι τύποι αυτοί το είπαν πρώτοι, είτε οι τροϊκανοί (θέμουσχωραμε...) της την έκαναν, για λόγους τσαντίλας και "εκδίκησης". Πίστεύω, μάλιστα, ότι συμβαίνουν και τα δύο ταυτοχρόνως.

Δηλαδή, υπάρχει σαφώς πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων/πωλήσεων. Προφανώς, η έκτασή του δεν φθάνει -δεν μπορεί...- τα 50 δισ., ωστόσο, επίσης προφανώς, κάποια κομμάτια κρατικής περιουσίας θα πωληθούν/εκποιηθούν/μετοχοποιηθούν/αξιοποιηθούν/δενξερωτιάλλο, ώστε να μικρύνει το μέγεθος του κράτους. Το αν αυτό είναι καλό ή κακό είναι μεγάλη συζήτηση (για τα πρακτικά, να πω ότι γενικώς θεωρώ ατυχείς τις αποκρατικοποιήσεις στρατηγικών για τη χώρα τομέων, όπως η ενέργεια, η γη ή οι επικοινωνίες). Όμως, το ζήτημα, εδώ, είναι γιατί οι τροϊκανοί (θέμουσχωραμε...) προχώρησαν στην ανακοίνωση του προγράμματος αυτού και γιατί το έκαναν με τον τρόπο που το έκαναν. Διότι, εγώ διέκρινα νεύρα. Πολλά νεύρα.

Fast backwards, δυο μήνες πριν: όλα τα ρεπορτάζ ανέφεραν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή υλοποίησης του μνημονίου. Ότι η τέταρτη δόση, ύψους 15 δισ. κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένη είναι. Ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να τρέξει για να κάνει μέσα σε δύο μήνες όσα δεν έκανε επί χρόνια. Και ότι, αν δεν τα καταφέρει, υπάρχει ορατός κίνδυνος να σταματήσει η ροή χρημάτων από το μηχανισμό στήριξης και η Ελλάδα να κηρύξει στάση πληρωμών. Και τώρα; Τώρα, εδώ και περίπου δύο εβδομάδες τα ίδια ΜΜΕ που κινδυνολογούσαν και προειδοποιούσαν για τα δεινά που έρχονται, μας έλεγαν περίπου ότι η δόση είναι εξασφαλισμένη από τα πριν. Χωρίς οι τροϊκανοί (θέμουσχωραμε...) να έχουν προχωρήσει σε αναλυτική εξέταση της πορείας του μνημονίου και της ελληνικής οικονομίας. What the fuck, που λεν και στο χωριό του Αλογοσκούφη.

Λοιπόν, the fuck είναι ότι πιστεύω ότι το κομμάτι του μνημονίου που αφορά στις δόσεις προς την Ελλάδα έχει φύγει από τα χέρια της τρόικας (θέμουσχωραμε...) και, πλέον, αποτελεί αντικείμενο αμιγώς πολιτικής διαχείρισης. Με απλά λόγια, αν δεν κάνουμε κάτι ΠΟΛΥ χοντρο, τα λεφτά θα εκταμιεύονται και οι τροϊκανοί (θέμουσχωραμε...) θα είναι υποχρεωμένοι να εγκρίνουν την εκταμίευση των δόσεων. Και ερωτώ: αν ήσουν, καλέ μου αναγνώστη, ο Servaas Deroose, είχες έρθει στην Ελλάδα με δύναμη ζωής και θανάτου επί των υποκειμένων σου και, ξαφνικά, το κλίμα άλλαζε και οι προϊστάμενοί σου σου έλεγαν, κοίτα να δεις, 'νταξει, θα τους ελέγχεις, αλλά τις δόσεις θα τις εγκρίνεις όπως και νά'χει, ε, δεν θα τά'παιρνες στο κρανίο;

Δε θά'λεγες, τόσο καιρό με βάζετε να την παλεύω με το μπουρδέλο ελληνικό δημόσιο, με την Κατσέλη, με το Χρυσοχοΐδη, με το Σαμαρά, τόσο καιρό με βάζετε να προσπαθώ να αποκρυπτογραφήσω το απολύτως χαοτικό σύστημα που ονομάζεται ελληνική οικονομία, τόσο καιρό με βάζετε να τους ελέγχω και να τους προτείνω πράγματα και τώρα μου λέτε ότι, επί της ουσίας, η γνώμη μου δεν μετράει; Ότι τα τακιμιάσατε με την ελληνική κυβέρνηση και ο ρόλος μου είναι σχεδόν διακοσμητικός; Τώρα θα σας δείξω εγώ. Και έγινε ό,τι έγινε. Να θυμίσω, δε, ότι η πρώτη αντίδραση της ΝΔ ήταν να πει ότι, να, ρε, η τρόικα (θέμουσχωραμε...) έρχεται στα λόγια μας, ενώ η κυβέρνηση δεν έλεγε τίποτα.

Πέραν της -όποιας...- πλάκας, θεωρώ ότι στη συγκεκριμένη φάση, όπου η Ευρώπη συζητά για επιμηκύνσεις χρόνων αποπληρωμής δανείων και για μείωση επιτοκίων και για ελεγχόμενες αναδιαρθρώσεις χρεών υπερχρεωμένων χωρών και μόνιμους μηχανισμούς αντιμετώπισης κρίσεων, δηλαδή, συζητά πολιτικά και όχι αμιγώς τεχνοκρατικά για το τι θα γίνει για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, εκ των πραγμάτων ο ρόλος της τρόικας (θέμουσχωραμε...) μικραίνει και γίνεται λιγότερο κρίσιμος για τις όποιες εξελίξεις στην Ελλάδα. Πιστεύω, δε, ότι γι' αυτόν ακριβώς το λόγο και η αντίδραση της κυβέρνησης στη συνέντευξη των τροϊκανών (θέμουσχωραμε...) ήταν τόσο καθυστερημένη: ήταν περισσότερο αποτέλεσμα εσωτερικών επικοινωνιακών τακτικών και λιγότερο πολιτικής/οικονομικής ουσίας.

Να επαναλάβω, για να μην παρεξηγηθώ: πρόγραμμα εκποίησης κρατικής περιουσίας υπάρχει και ο Παπακωνσταντίνου έχει ζητήσει διάλογο με τα κόμματα για το λεγόμενο "μνημόνιο 4", στο οποίο περιλαμβάνεται αυτό το πρόγραμμα. Ωστόσο, είμαι σχεδόν πεπεισμένος ότι η όλη βαβούρα έγινε επειδή οι τροϊκανοί τσαντίστηκαν που τους έχουν μπαϊπασάρει πολιτικά και όχι για την ουσία του πράγματος. Μπορεί να κάνω και λάθος. Τι να πω...