Π.Π.Ε.

Καθώς βαίνουμε προς τις εκλογές -φυσικά, εκτός απροόπτου, δηλαδή, μιας ξαφνικής ανησυχίας ότι το ελληνικό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής πάει για το γκρεμό, θέτοντας σε κίνδυνο τη χώρα, την Ευρωζώνη, την παγκόσμια οικονομία, μη σου πω το ίδιο το σύμπαν ολόκληρο, οπότε αφήστε τις εκλογές και κοιτάξτε να σώσετε ό,τι σώζεται- νομίζω ότι ήρθε η ώρα να σας αποκαλύψω μια ακόμα πρωτιά της Ελλάδας στα παγκόσμια χρονικά: η χώρα, στο πρόσωπο του Λουκά Παπαδήμου, δημιούργησε τον πρώτο Πρωθυπουργό Περιορισμένης Ευθύνης (Π.Π.Ε. ή LLPM όπως λεν και στο χωριό του Αλογοσκούφη, αλήθεια, τι κάνει αυτή η ψυχή, ρε φίλε;). Παρά τους λιβανωτούς που του κάνουν όλα τα ΜΜΕ, εκτιμώ ότι η ιστορία θα καταγράψει τα έργα και τις ημέρες του κ. Παπαδήμου ως ανεπαρκή, για να μην πω καταστροφικά.

Τώρα, αναγνώστη μου, θα μου πεις ότι λέω υπερβολές και ότι ο Παπαδήμος ανέλαβε να οδηγήσει την Ελλάδα προς ασφαλή ή τελοσπάντων λιγότερο τρικυμιώδη νερά, σε μια περίοδο που το καράβι πήγαινε για ιστορικό φούντο. Ωστόσο, μια σύντομη και συνοπτική executive review στο έργο του Παπαδήμου θα μας πείσει ότι, όχι μονο δεν κατάφερε τίποτε απ' όλα αυτά, αλλά αποχωρεί αφήνοντας πίσω του ακομα περισσότερα προβλήματα από αυτά που παρέλαβε. Τι εννοώ;

Να, ας πούμε για το PSI, που οι πάντες του πιστώνουν. Ξεχνώντας επιδεικτικά ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους ήταν απόφαση της Ευρωζώνης, με σαφές πλαίσιο του πώς θα γίνει, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα και ποιες θα είναι οι συνέπειες. Θα μου πεις, ο Παπαδήμος και η κυβέρνηση έκαναν τις τελικές διαπραγματεύσεις με τους ομολογιούχους. Ναι, αλλά άμα δεν πίεζαν οι Ευρωπαίοι (εκβιάζοντας ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία, η Ελλάδα χρεοκοπεί και οι κάτοχοι ομολόγων παίρνουν τον πούλο), θα σού'λεγα εγώ τι αποτέλεσμα θα είχαν οι διαπραγματεύσεις, οι οποίες, για να το πούμε ξεκάθαρα, έγιναν κυρίως σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων απ' όλες τις πλευρές. Ναι, ο Παπαδήμος συμμετείχε στην όλη διαδικασία, αλλά η συμμετοχή του ήταν κατά τη γνώμη μου ήσσονος σημασίας, άσε που λίγους μήνες πριν είχε ταχθεί κατά του "κουρεματος" του ελληνικού χρέους. Όσο για το πόσο επιτυχημένο ήταν το PSI, μια βόλτα στο ZeroHedge θα μας πείσει: τα νέα ομόλογα κοστολογούνται από τις αγορές στα 14 σεντς το ευρώ, ήτοι η Ελλάδα συνεχίζει να θεωρείται χρεοκοπημένη...

Ναι, αλλά εξασφάλισε τη νέα δανειακή σύμβαση. Ανοησίες. Το νέο δάνειο, από τη στιγμή που θα γινόταν το PSI, ήταν δεδομένο. Μάλιστα, κάπου διάβασα, δεν θυμάμαι πού, ότι ξένοι αναλυτές έχουν εκφράσει την έκπληξή τους για το πόσο παθητική ήταν η στάση της κυβέρνησης κατά τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα για τα μέτρα που θα συνοδεύσουν το νέο δάνειο: στην ουσία, η κυβέρνηση Παπαδήμου όχι μόνο δεν διαπραγματεύτηκε για τους όρους, αλλά αποδέχθηκε χωρίς κουβέντα μέτρα που, εκτός του ότι εξαθλιώνουν σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού της χώρας, δεν πρόκειται να πετύχουν, καθώς αποτελούν την ίδια συνταγή που βύθισε την Ελλάδα σε πρωτοφανή ύφεση και διευρύνουν το φαύλο κύκλο της αποτυχίας. Ειλικρινά, αδυνατώ να συλλάβω πώς μπορεί να θεωρείται ως επιτυχημένος ο πρωθυπουργός μιας κυβέρνησης που μετέτρεψε σε χαρτζιλίκι τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα και τις συντάξεις και που απορρύθμισε πλήρως την αγορά εργασίας, αλλά και που αποδέχθηκε μέτρα που γνωρίζει ότι δεν μπορούν να εφαρμοστούν ή ότι αν εφαρμοστούν να τινάξουν στον αέρα την ήδη διαλυμένη οικονομία της χώρας.

Κι αυτά είναι μόνο η αρχή: στον τομέα των μεταρρυθμίσεων (για πολλές από τις οποίες έχω τις ενστάσεις μου) δεν προχώρησε τίποτα. Τα ταξί παραμένουν κλειστότατο επάγγελμα, η αξιολόγηση στο Δημόσιο παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες, ο νέος νόμος-πλαίσιο για τα πανεπιστήμια ροκανίζεται από την ίδια την κυβέρνηση, η φοροδιαφυγή, όχι μόνο δεν καταπολεμήθηκε αλλά εκτιμώ ότι αυξήθηκε, ενώ τα θέματα εσωτερικής ασφάλειας της χώρας αντιμετωπίζονται -όταν αντιμετωπίζονται, αφού αν δεν είχε παραιτηθεί μόνος του, ο Παπουτσής θα ήταν ακόμα ΥΠΡΟΠΟ- αποσπασματικά και μικροπολιτικά, οι τράπεζες συνεχίζουν να λειτουργούν ως κράτος εν κράτει, το ίδιο και η εκκλησία και τα καρτέλ συνεχίζουν να κάνουν πάρτι στην αγορά.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο αμάρτημα του Παπαδήμου ήταν ότι ο ίδιος αποδέχθηκε άνευ της παραμικρής διαπραγμάτευσης να είναι ένας τέτοιος πρωθυπουργός: αντί να παραδειγματιστεί από το Μόντι και -αφού υπάρχει συνταγματική εκτροπή με την τοποθέτησή του, να την ολοκληρώσει- να απαιτήσει μια κυβέρνηση που θα παράξει έργο, κάθισε και δέχθηκε να ετεροκαθοριστεί από το Σαμαρά, το Βενιζέλο και τον Καρατζαφέρη. Αντί να απαιτήσει η κυβέρνησή του να προχωρήσει στο απαραίτητο νομοθετικό έργο, αποδέχθηκε να εξυπηρετήσει τα μικροκομματικά συμφέροντα. Αποτέλεσμα; Το νομοσχέδιο του Βορίδη για τα ταξί, το στοπ της ΝΔ στο νέο εξεταστικό και σε ένα κάρο άλλα νομοθετήματα, ο κουτοπόνηρος τρόπος με τον οποίο ο Μπαμπινιώτης επιχείρησε να "τελειώσει" τον -ανεπαρκή, κατά την άποψη μου- νόμο για την ανώτατη εκπαίδευση, τα νομοσχέδια-κουρελούδες με τις εκατοντάδες άσχετες τροπολογίες και πάει λέγοντας. Α, ναι, και με όλα αυτά κατόρθωσε να νομιμοποιήσει τις πιο αντιδραστικές φωνές του πολιτικού φάσματος και να τους δώσει δύναμη και φωνή, εκτός κι αν κάποιος νομίζει ότι τα ποσοστά του Καμμένου ή της Χρυσής Αυγής προέρχονται από παρθενογένεση.

Κάπου εδώ έχω ήδη βαρεθεί επαρκώς για να συνεχίσω. Αν θέλεις, αναγνώστη μου, μπορείς να προσθέσεις κι άλλες ανεπάρκειες και φάουλ του Παπαδήμου. Εγώ αρκούμαι σε αυτό: το τέλος του βίου αυτής της κυβέρνησης το βλέπω να έρχεται με ανακούφιση. Προφανώς, μπορεί η επόμενη να είναι πολύ χειρότερη. Ωστόσο, με τίποτα δε νομίζω ότι θα είναι τόσο αδύναμη και τόσο βλαπτική για τα συμφέροντα τόσο πολλών όσο αυτή που τώρα ετοιμάζεται να φύγει. Ας ελπίσουμε ότι το πάθημα θα μας γίνει μάθημα και ότι η ευθύνη μιας κυβέρνησης και ενός πρωθυπουργού δεν θα είναι από τούδε περιορισμένη.